آیا یک آزمایش خون ساده می تواند آلزایمر را تشخیص دهد؟

بیماری آلزایمر شایع ترین نوع زوال عقل است و تعداد افراد مبتلا به این بیماری به سرعت در حال افزایش است.

نکنه مهم در این خصوص این است که اگر درمان این بیماری در مراحل اولیه شروع شود مؤثرتر خواهد بود، بنابراین تحقیقات فعلی برتشخیص زودهنگام بیماری متمرکز است.

در حال حاضر دانشمندان می‌توانند نشانگرهای زیستی بیماری آلزایمر را در مایع مغزی نخاعی (CSF) شناسایی کنند، امانمونه‌برداری CSF شامل ایجاد یک سوراخ در کمر بیمار است و چند روز یطول خواهد کشید تا بهبود یابد.

اکنون، یک مطالعه پژوهشی نشانگرهای زیستی بیماری آلزایمر را در خون شناسایی کرده است که به طور بالقوه منجر به آزمایش‌هایساده‌تر و پاسخ دهی زودتر برای تشخیص بیماری آلزایمر می‌شود.

دمانس در حال حاضر حدود 60 میلیون نفر را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار داده است و پیش بینی می شود که این تعداد تا سال2050 به بیش از 150 میلیون نفر برسد. بیماری آلزایمر، شایع ترین شکل زوال عقل است و شامل 60 تا 80 درصد موارد می شود.

درمان های موجود معمولا برای تسکین علائم مؤثر هستند، علائمی که ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• از دست دادن حافظه: مشکلات در جذب و به خاطر سپردن اطلاعات
• نقایص شناختی: مشکل در استدلال، وظایف پیچیده و قضاوت
• مشکلات در شناخت افراد یا چیزها
• مشکلات ادراک فضایی
• مشکل در صحبت کردن، خواندن یا نوشتن
• تغییر شخصیت یا رفتار

اهمیت تشخیص زودهنگام آلزایمر:

بیماری آلزایمر با پلاک‌های آمیلوئید و درهم‌تنیدگی‌های تاو در مغز مشخص می‌شود که محققان معتقدند این پلاک‌ها با تداخل در عملکردسلول‌های عصبی باعث ایجاد علائم می‌شوند.

درمان‌های جدیدتر اصلاح‌کننده بیماری، آنتی‌بادی‌های مونوکلونال lecanemab، donanemab و aducanumab ، به وضوح ایجادپلاک را شفاف می‌کنند و ممکن است به کاهش سرعت زوال شناختی کمک کنند.

اگر این درمان ها در اوایل دوره بیماری انجام شوند، مؤثرترین هستند. دانشمندانی که در جستجوی راه‌هایی برای تشخیص زودهنگامبیماری آلزایمر هستند، نشانگرهای زیستی را در مایع مغزی نخاعی (CSF) یافته‌اند که نشان‌دهنده این بیماری است.

با این حال، برای نمونه برداری از CSF، پزشک باید یک سوراخ را در کمر بیمار ایجاد کند که یک روش تهاجمی، شامل وارد کردن یکسوزن در ستون فقرات است.

تحقیقات جدید بنیاد جهانی پلتفرم آلزایمر نشان می‌دهد که این نشانگرهای زیستی را می‌توان در نمونه‌های خون نیز شناسایی کرد.

این تحقیق که در Alzheimer’s & DementiaTrusted Source، مجله انجمن آلزایمر آمده است، نشان می دهد که این ممکن استبه آزمایش های ساده تر و سریعتر برای بیماری آلزایمر منجر شود.

دکتر هدر اسنایدر، دکترا، معاون روابط پزشکی و علمی در انجمن آلزایمر، که این مطالعه را منتشر کرد، به مدیکال نیوز تودی توضیح داد:

آزمایش‌های خون ساده‌تر، کم‌هزینه‌تر، و در دسترس‌تر از اسکن‌های تصویربرداری و نمونه برداری از ستون فقرات هستند که استفاده ازآن‌ها را در تحقیقات - و در نهایت در مطب دکتر - بسیار جذاب می‌کند.

او ادامه داد: «آزمایش‌های نشانگر زیستی خون آلزایمر فعلی هنوز مورد تأیید FDA [سازمان غذا و داروی آمریکا] نیستند.

چگونه محققان می توانند آلزایمر را در نمونه های مایع نخاعی تشخیص دهند؟

CSF مایعی است که مغز و نخاع را احاطه کرده است، بنابراین حاوی پروتئین هایی است که به عنوان نشانگرهای زیستی برای تغییراتدر مغز عمل می کنند.

تحقیقات نشان می دهد که نشانگرهای زیستی مرتبط با بتا آمیلوئید و تاو در CSF افراد مبتلا به اختلال شناختی خفیف و بیماریآلزایمر اولیه و همچنین در افرادی که در مراحل بعدی بیماری هستند وجود دارد.

افرادی که به بیماری آلزایمر مبتلا می شوند ممکن است مدت ها قبل از بروز علائم، سطح بتا آمیلوئید 42 در CSF آنها کاهش داشتهباشد. این امر با ایجاد پلاک های آمیلوئیدی در مغز مرتبط است - با رسوب آمیلوئید در مغز، سطح بتا آمیلوئید-42 محلول در CSF کاهش می یابد.

برعکس، افزایش سطح پروتئین تاو در CSF با پیشرفت بیماری آلزایمر مرتبط است. تحقیقات نشان می‌دهد که سطوح تاو نه تنها در طولتخریب عصبی بعد از پیشرفت بیماری آلزایمر افزایش می‌یابد، بلکه ممکن است قبل از مشاهده علائم بیماری اتفاق بیفتد.

محققان آزمایش بیومارکر خون را ابداع کردند

شرکت کنندگان در مطالعه اخیر بین 60 تا 85 سال سن داشتند. اکثریت سفیدپوستان غیر اسپانیایی بودند، اما گروه‌های کوچک‌تری ازنژادهای اسپانیایی، سیاه‌پوست غیراسپانیایی و سایر قومیت‌ها وجود داشتند.

محققان آنها را به سه گروه تقسیم کردند:

گروه اول: از نظر شناختی سالم - بدون از دست دادن حافظه یا نگرانی از جانب خود یا شریک زندگی

گروه دوم: اختلال شناختی خفیف - اختلال عملکردی حداقل تا خفیف اما با حفظ استقلال در توانایی های عملکردی، یا تشخیص اختلالشناختی خفیف بر اساس معیارهای مؤسسه ملی پیری (NIA) - انجمن آلزایمر (AA)

گروه سوم: بیماری آلزایمر خفیف - تشخیص بیماری احتمالی آلزایمر بر اساس معیارهای NIA-AA یا نتایج غربالگری مطابق با آلزایمرخفیف.

همه شرکت کنندگان سه بار مورد آزمایش قرار گرفتند. در مرحله اول، آنها تحت آزمایش شناختی و نمونه گیری خون قرار گرفتند. دومبرای PET اسکن جهت ارزیابی آمیلوئید در مغز - یا نمونه برداری CSF در جایی که در دسترس نبود. در ویزیت سوم، نمونه خونبیشتری از آنها گرفته شد.

محققان هیچ رابطه ای بین بتا آمیلوئید-40 یا t-tau در خون و مثبت بودن آمیلوئید از اسکن PET پیدا نکردند. با این حال، روابط قویبین سطوح خونی بتا آمیلوئید-42، p-tau181، p-tau217 و مثبت بودن آمیلوئید وجود دارد.

محققان مقادیر کمتری از بتا آمیلوئید-42 و مقادیر بالاتری را برای p-tau181 و p-tau217 در هر سه گروه برای افرادی که PET اسکن آمیلوئید نشان داد، ثبت کردند.

میانگین غلظت هر سه نشانگر زیستی برای شرکت‌کنندگان سیاه‌پوست غیر اسپانیایی به‌طور معنی‌داری کمتر از شرکت‌کنندگان سفیدپوست غیر اسپانیایی بود.

[این مطالعه] نشان می‌دهد که نسبت p-tau217، p-tau181 و [بتا-آمیلوئید-42/بتا-آمیلوئید-40] پیش‌بینی‌کننده‌های قابل‌توجهیبرای مثبت بودن آمیلوئید در هر سه گروه نژادی و قومی در جمعیت مورد مطالعه بودند. این با آنچه در مطالعات دیگر دیده‌ایم مطابقتدارد و به درک ما از کاربرد بالقوه آزمایش‌های خون در تشخیص زودهنگام آلزایمر می‌افزاید.»

- دکتر هدر اسنایدر

آیا نشانگرهای زیستی خون می توانند ابزاری برای تشخیص آلزایمر باشند؟

دکتر کلیفورد سگیل، متخصص مغز و اعصاب در مرکز بهداشت پراویدنس سنت جان در سانتا مونیکا، کالیفرنیا، معتقد نیست کهآزمایش خون می تواند برای تشخیص بیماری آلزایمر استفاده شود:

هیچ فایده بالینی استفاده از آزمایش خون برای تعیین اینکه آیا [این آزمایش] با بار آمیلوئید مغز مرتبط است وجود ندارد، زیرا هیچارتباط واضحی بین بار مغزی بالای آمیلوئید و مسائل شناختی وجود ندارد. بسیاری از بیماران با از دست دادن حافظه شدید، آمیلوئیدمغزی پایینی دارند و بسیاری از بیمارانی که از دست دادن حافظه ندارند، رسوب آمیلوئید مغزی بالایی دارند.

با این حال، دکتر اسنایدر مثبت تر بود.

شواهد فزاینده‌ای وجود دارد - که در ادبیات علمی منتشر شده است، و بیشتر در ماه جولای در کنفرانس بین‌المللی انجمن آلزایمر(AAIC) در فیلادلفیا گزارش می‌شود - نشان می‌دهد که برخی از نشانگرهای زیستی بیماری آلزایمر مبتنی بر خون اساساً با روش‌هایتشخیص در مغزی نخاعی برابری می‌کنند. مایع (CSF) و تصویربرداری (PET، MRI)،" .

بنابراین، جایگزینی برای طیف وسیعی از آزمایش‌های مورد نیاز برای تشخیص تایید شده آلزایمر نیست، اما شاید یک آزمایش خونساده می‌تواند نیاز به تحقیقات بیشتر را در افرادی که علائمی را نشان می‌دهند که ممکن است نشان‌دهنده بیماری آلزایمر باشد نشاندهد.

در نهایت، دکتر Emer MacSweeney، مدیر عامل و مشاور نور رادیولوژیست در Re:Cognition Health که در این مطالعه شرکتنداشت، نسبت به پتانسیل آینده این تحقیق ابراز خوش بینی کرد و گفت:

این مطالعه نشان‌دهنده یک پیشرفت مهم است که بینش‌های مهمی را ارائه می‌کند و راه را برای تشخیص سریع‌تر و دقیق‌تر آلزایمر هموارمی‌کند، که برای درمان این بیماری با داروهای نسل جدید ضروری است.

منبع: مدیکال نیوز تودی